اثر شاخص عملکردی ذی‌نفع واحد بر نسبت مطالبات معوّق بانکی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشـجوی کارشناسـی ارشـد، گـروه اقتصـاد، دانشـگاه علـوم اسـلامی رضـوی، مشـهد، ایـران.

2 استادیار ، گروه اقتصاد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران.

چکیده

سهام‌داران دوگانه به شرکت‌هایی تجاری گفته می‌شود که پرتفوی آن‌ها شامل وام و اوراق سهام بانک‌ها به صورت هم‌زمان باشد. در این پژوهش به دنبال یافتن رابطۀ بین کارایی بانک‌ها و میزان سهام در اختیار ذی‌نفع واحد آن بانک است. مسئله آنجا اهمیت می‌یابد که برخی بانک‌های خصوصی از منابع ارزان بانک در جهت تأمین سرمایه بنگاه‌های خود استفاده می‌کنند و باعث بر هم خوردن نظام پولی و بانکی کشور و آثار مخرب اقتصاد کلان ازجمله آثار تورمی و... می‌شوند. در این پژوهش پس از بررسی پژوهش‌های مشابه در ایران و جهان، به بررسی برخی متغیرهای مرتبط با این مسئله در اقتصاد ایران پرداخته‌ایم. با انجام آزمون چاو، بروش پاگان و هاسمن، روش تخمین مناسب را شناسایی کرده و در نهایت یافته‌ایم که متغیرهای اندازۀ بانک و رشد اقتصادی تفاوت معناداری دارند. همچنین نرخ تورم سالانه و نرخ سود سالانۀ وام بانکی رابطۀ معنادار مثبتی با نسبت مطالبات معوّق بانکی دارد و برای متغیرهای سرمایۀ بانکی، ناکارایی، بازده دارایی بانک و نسبت سهام ذی‌نفع واحد به کل سهام رابطۀ معنادار منفی شناسایی گردید.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of the Single Beneficiary Performance Indicator on the Ratio of Non-Performing Bank Loans

نویسندگان [English]

  • Amirhossein Abedini 1
  • Behzad Babazadeh Khorasani 2
1 M.A. Student, Department of Economics, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Economics, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

Dual shareholders refer to commercial entities whose portfolios simultaneously include both bank loans and bank equity shares. This study investigates the relationship between bank efficiency and the proportion of shares held by a single beneficiary of the bank. The issue gains significance when certain private banks utilize low-cost banking resources to finance their affiliated enterprises, thereby disrupting the country’s monetary and banking systems and causing detrimental macroeconomic effects, including inflation. Following a review of comparable studies in Iran and globally, we analyzed relevant variables within Iran’s economy. Using the Chow, Breusch-Pagan, and Hausman tests, we identified the appropriate estimation method. Our findings indicate statistically significant effects for the variables of bank size and economic growth. Additionally, we observed a significant positive relationship between the ratio of non-performing loans (NPL) and both annual inflation rates and annual bank loan interest rates. Conversely, significant negative relationships were identified for bank capital, inefficiency, return on bank assets, and the ratio of single beneficiary shares to total shares.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Non-performing loan ratio
  • bank
  • single beneficiary

مراجع

  1. فرهان، محمد و دیگران. (2012). «Economic determinants of non-performing loans: Perception of Pakistani bankers». European journal of business and management، ۴(۱۹)، ۸۷-۹۹.
  2. Gold & Colb. (۱۳۸۴ش). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمۀ محمدجواد زاهدی. تهران: نشر مازیار.
  3. اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (بی‌تا). «بانک اطلاعات سری‌های زمانی اقتصادی». [دسترسی ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ش]. از: www.tsd.cbi.ir.
  4. باباجانی، جعفر؛ عبدی، مجید. (۱۳۸۹ش). «رابطۀ حاکمیت شرکتی و سود مشمول مالیات شرکت‌ها». پژوهش‌های حسابداری مالی، ۲(۳). از: https://www.sid.ir/paper/155082/fa#downloadbottom
  5. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (۱۳۸۵ش). «بخشنامۀ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به شمارۀ مب/۲۸۲۳». تهران: پایگاه اطلاع‌رسانی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
  6. بختیار و دیگران. (2021). «تحلیل مطالبات غیرجاری بانک‌ها با رویکرد اقتصاد منطقه‌ای؛ روش داده‌های پانل نامتوازن». فصلنامۀ پژوهش‌های پولی-بانکی، ۱۴(۴۸)، ۲۵۳-۹۰.
  7. بهادری جهرمی، علی. (۱۴۰۲ش). «سخنگوی دولت: خلق پول بی‌رویه برخی بانک‌های خصوصی از علل تورم است». خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران. از: https://irna.ir/xjMxJH.
  8. کردبچه، حمید؛ راغفر، حسین؛ سرگزی، نسرین. (۱۳۹۶ش). «اثر مطالبات غیرجاری بر عملکرد مالی بانک‌ها در نظام بانکی ایران». سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی، سال پنجم، ۱۰۷-۲۸.
  9. خانی، حمیدرضا دیده. (۱۳۹۵ش). «تفاوت نقش مطالبات غیرجاری بر عملکرد بانک‌ها به تفکیک خصوصی و دولتی» (رسالۀ کارشناسی ارشد). بی‌جا: [ناشر/دانشگاه نامشخص].
  10. خبرگزاری تابناک. (۱۴۰۲ش). «تصمیمات بانک مرکزی علیه بنگاه‌داری بانک‌ها». تابناک. از: https://www.tabnak.ir/fa/news/1196104/تصمیمات-بانک-مرکزی-علیه-بنگاه‌داری-بانک‌ها
  11. خبرگزاری دانشجو. (بی‌تا). «توضیحات وزیر اقتصاد دربارۀ بنگاه‌داری بانک‌ها». [دسترسی ۷ آبان ۱۴۰۲ش]. از: https://snn.ir/004dK4.
  12. سازمان بورس و اوراق بهادار. (بی‌تا). «سامانۀ جامع اطلاع‌رسانی ناشران (کدال)». [دسترسی ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ش]. از: www.codal.ir.
  13. علوی، سید محمود؛ صابریان رنجبر، سوده. (۱۳۸۹ش). «تحلیلی بر رویکرد ترازنامه‌ای (بنگاه بانک) در ایجاد مطالبات غیرجاری بانک‌ها». پژوهش‌های پولی - بانکی، سال دوم(۳)، ۱۱۵.
  14. شاهرضا و دیگران. (2022). «رتبه‌بندی عوامل حسابداری و محیطی مؤثر بر سودآوری بانک‌های تجاری». پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، ۱۴(۵۶)، ۸۹-۱۱۴.
  15. شرکت مدیریت فناوری بورس تهران. (بی‌تا). «وب‌سایت رسمی». [دسترسی ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ش]. از: www.tsetmc.com.
  16. شعبانی، احمد؛ جلالی، عبدالحسین. (بی‌تا). «دلایل گسترش مطالبات معوّق در نظام بانکی ایران و بیان راهکارهایی برای اصلاح آن». [محل نشر نامشخص: ناشر نامشخص].
  17. صحت، سعید؛ شریعت‌پناهی، مجید؛ مسافری‌راد، فراز. (۱۳۹۰ش). «رابطۀ بازده دارایی‌ها، بازده حقوق صاحبان سهام و ارزش‌افزودۀ اقتصادی در صنعت بیمه». مطالعات تجربی حسابداری مالی، ۳۲(۹)، ۱۲۱-۴۰. از: https://www.noormags.ir/view/en/articlepage/971557.
  18. عیسائی تفرشی، محمد؛ شیروانی، خدیجه. (۱۳۹۹ش). «بررسی فرایند حل‌وفصل (گزیر) در برخورد با بانک متوقف در حقوق آمریکا و امکان‌سنجی آن در حقوق ایران». پژوهش‌های حقوق تطبیقی (مدرس علوم انسانی)، ۲۴(۲). از: https://www.sid.ir/paper/415552/fa.
  19. مداح، پرنیان؛ ندا. (2020). «نقش فساد اقتصادی در افزایش مطالبات معوّق بانکی». مدل‌سازی اقتصادسنجی، ۵(۳)، ۱۲۱-۳۹.
  20. مرکز آمار ایران. (۱۴۰۲ش). سالنامۀ ملی تعاریف و مفاهیم آماری. [محل نشر نامشخص: ناشر نامشخص].
  21. Abid, Lobna; Ouertani, Med Nejib; Zouari-Ghorbel, Sonia. (2014). «Macroeconomic and Bank-Specific Determinants of Household’s Non-Performing Loans in Tunisia: A Dynamic Panel Data». Procedia Economics and Finance, 13, 58-68.
  22. Bonini, Stefano; Taatian, Ali. (2021). «Dual Holding and Bank Risk». Available at SSRN 3815293.
  23. Dermine, Jean; Neto De Carvalho, C. (2006). «Bank Loan Losses-given-Default: A Case Study». Journal of Banking & Finance, 30(4) 1219-43.
  24. Fofack, Hippolyte; Fofack, Hippolyte L. (2005). Nonperforming Loans in Sub-Saharan Africa: Causal Analysis and Macroeconomic Implications. Vol. 3769. World Bank Publications.
  25. Growe, Glenn et al. (2014). «The Profitability and Performance Measurement of US Regional Banks Using the Predictive Focus of the ‘Fundamental Analysis Research.’», Advances in Management Accounting,189-237. Emerald Group Publishing Limited.
  26. (n.d.). «Định Nghĩa Khoản Vay Không Hiệu Quả NPL». What is NPL?.
  27. Hosen, Mosharrof; Broni, Mohammed Yaw; Uddin, Mohammad Nazim. (2020). «What Bank Specific and Macroeconomic Elements Influence Non-Performing Loans in Bangladesh? Evidence from Conventional and Islamic Banks». Green Finance,2(2), 212-26.
  28. HU, JIN‐LI; Li, Yang; CHIU, YUNG‐HO. (2004). «Ownership and Nonperforming Loans: Evidence from Taiwan’s Banks». The Developing Economies, 42(3), 405-20.
  29. Jiang, Wei; Li, Kai; Shao, Pei. (2010). «When Shareholders Are Creditors: Effects of the Simultaneous Holding of Equity and Debt by Non-Commercial Banking Institutions». The Review of Financial Studies, 23(10), 3595-3637. doi:10.1093/rfs/hhq056.
  30. Keeton, William R. (1999). «Does Faster Loan Growth Lead to Higher Loan Losses?». Economic Review-Federal Reserve Bank of Kansas City, 84(2), 57.
  31. Khemraj, Tarron; Pasha, Sukrishnalall. (2009). «The Determinants of Non-Performing Loans: An Econometric Case Study of Guyana». [محل نشر نامشخص: ناشر نامشخص].
  32. Kjosevski, Jordan; Petkovski, Mihail; Naumovska, Elena. (2019). «Bank-Specific and Macroeconomic Determinants of Non-Performing Loans in the Republic of Macedonia: Comparative Analysis of Enterprise and Household NPLs». Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 32(1), 1185-1203.
  33. Klein, Nir. (2013). Non-Performing Loans in CESEE: Determinants and Impact on Macroeconomic Performance. International Monetary Fund.
  34. Kumar, Ronald Ravinesh et al. (2018). «Determinants of Non-Performing Loans in Banking Sector in Small Developing Island States: A Study of Fiji». Accounting Research Journal.
  35. Kwan, Simon; Eisenbeis, Robert A. (1997). «Bank Risk, Capitalization, and Operating Efficiency». Journal of Financial Services Research, 12(2-3) 117-31.
  36. Lee, Yok Yong (2020). «Non-Performing Loans in European Union: Country Governance Dimensions». Journal of Financial Economic Policy, 12(2) 209-26.
  37. Louzis, Dimitrios P; Vouldis, Angelos T; Metaxas, Vasilios L. (2012). «Macroeconomic and Bank-Specific Determinants of Non-Performing Loans in Greece: A Comparative Study of Mortgage, Business and Consumer Loan Portfolios». Journal of Banking & Finance, 36(4), 1012-27.
  38. Luo, Wei; Zhang, Yi; Zhu, Ning. (2011). «Bank Ownership and Executive Perquisites: New Evidence from an Emerging Market». Corporate Finance and Governance in Emerging Markets, 17(2) 352-70. doi:10.1016/j.jcorpfin.2010.09.010.
  39. Macit, Fatih. (2012). «Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Profitability: Evidence from Participation Banks in Turkey». Economics Bulletin, 32(1), 586-95.
  40. Makri, Vasiliki; Tsagkanos, Athanasios; Bellas, Athanasios. (2014). «Determinants of Non-Performing Loans: The Case of Eurozone». Panoeconomicus, 61(2), 193-206.
  41. Mohaddes, Kamiar; Raissi, Mehdi; Weber, Anke. (2017). «Can Italy Grow out of Its NPL Overhang? A Panel Threshold Analysis». Economics Letters, 159, 185-89.
  42. Needles, Belverd E; Powers, Marian; Crosson, Suzan V. (2011). Principles of Accounting. 10. Boston, MA: Houghton Mifflin Co.
  43. Nkusu, Ms Mwanza. (2011). Nonperforming Loans and Macrofinancial Vulnerabilities in Advanced Economies. International Monetary Fund.
  44. Podpiera, Jiří; Weill, Laurent. (2008). «Bad Luck or Bad Management? Emerging Banking Market Experience». Journal of Financial Stability, 4(2) 135-48.
  45. Rajan, Rajiv; Dhal, Sarat C. (2003). «Non-Performing Loans and Terms of Credit of Public Sector Banks in India: An Empirical Assessment». Reserve Bank of India Occasional Papers, 24(3) 81-121.
  46. Salas, Vicente; Saurina, Jesus. (2002). «Credit Risk in Two Institutional Regimes: Spanish Commercial and Savings Banks». Journal of Financial Services Research, 22(3) 203.
  47. (2023). «Growth of the Global Gross Domestic Product (GDP) 2028 | Statista». https://www.statista.com/statistics/273951/growth-of-the-global-gross-domestic-product-gdp/.
  48. The Editors of Encyclopaedia Britannica. (n.d.). «Inflation». Encyclopaedia Britannica. https://www.britannica.com/money/topic/inflation-economics.
  49. Wang, Hongjian et al. (2020). «How Does Bank Ownership Affect Firm Investment? Evidence from China». Journal of Banking & Finance, 113, 105741. doi:10.1016/j.jbankfin.2020.105741.
آموزه های اقتصاد اسلامی
دوره 1، شماره 2
تیر 1404
صفحه 91-120

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار