نوع مقاله : ترویجی
نویسنده
استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه ملایر
چکیده
آیات اقتصادی قرآن کریم که موضوع آن‌ها به طور عام ثروت است، همچون آیات دیگر، دارای غایت، غرض و هدفی هستند که مراد جدّی خدای متعال را دنبال می‌کند. دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی، غایت زندگی مؤمنانه است. یکی از عرصه‌های مربوط به این زندگی مؤمنانه، شئون اقتصادی است که باید در جهت دستیابی به سعادت شکل گیرد. یکی از منابع موجود برای تحقق چنین سعادتی در بعد اقتصادی، آیات اقتصادی قرآن کریم می‌باشد. فهم و یافتن غایات آیات اقتصادی همچون آیات دیگر در این جهت کمک‌کننده و مایه تسهیل چنین راهی است.
در این مقاله با مراجعه به آیات اقتصادی قرآن و با روش اجتهادی (توصیفی ـ تحلیلی) و استناد به نصّ آیه و لوازم آن، غایاتی همچون تغییر نگرش اقتصادی، تبیین حقوق اقتصادی، اصول و قواعد اقتصادی و تبیین نظام ارزشی در اقتصاد اسلامی که آیه اقتصادی به دنبال آن بوده، استخراج و تبیین شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Teleological of Economic Verses of the Holy Quran
نویسنده [English]
- Sayyed Morteza Honarmand
Assistant professor at Malayer University
چکیده [English]
The economic verses of the Holy Qur'an, the subject of which is generally wealth, like other verses, have a goal, end and purpose that pursues the serious willed of God Almighty. The goal of a faithful life is the achievement of worldly and otherworldly happiness (eudaemonia) and one of the areas related to this faithful life is economic affairs that must be formed in order to achieve happiness. Economic verses of the Holy Quran are one of the available sources for achieving such happiness in the economic dimension. Understanding and finding the ends of economic verses like other verses in this direction helps and facilitates such a way. In this article, by referring to the economic verses of the Qur'an and by ijtihad method (descriptive-analytical) and citing the text of the verse and its accessories (essential concomitants), ends such as changing economic attitudes, explaining economic rights, economic principles and rules and explaining the value system in Islamic economics that the economic verse followed it has been extracted and explained.
کلیدواژه‌ها [English]
- The purpose (end) of economic verses of the Holy Quran
- Change of economic attitude
- Explanation of economic rights
- Islamic economics value system
- ابن منظور افریقی مصری، ابوالفضل جمال‌الدین محمد بن مکرم، لسان العرب، چاپ سوم، بیروت، دار الفکر، 1414 ق.
- بناء رضوی، مهدی، طرح تحلیلی اقتصاد اسلامی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، 1367 ش.
- دفتر همکاری حوزه، مبانی اقصاد اسلامی، تهران، سمت، 1371 ش.
- رجایی، سیدمحمدکاظم، معجم موضوعی آیات اقتصادی قرآن، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1382 ش.
- رفعتی، جلال، اصول حاکم بر روابط اقتصادی اسلام، تهران، میلاد، 1375 ش.
- صلیبا، جمیل، واژه‌نامه فلسفه و علوم اجتماعی، ترجمه کاظم برگ‌نیسی و صادق سجادی، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1370 ش.
- طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417 ق.
- طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، مرکز معجم فقهی حوزه علمیه قم، 1379 ش. (نرم‌افزار المعجم الفقهی 3)
- عبودیت، عبدالرسول، و مجتبی مصباح، خداشناسی فلسفی، ویراست جدید، قم، مٶسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1388 ش.
- کرجی، علی، اصطلاحات فلسفی و تفاوت آن‌ها با یکدیگر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1375 ش.
- مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، 1385 ش.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1374 ش.
)